Heatstroke သို့မဟုတ် heatstroke သည် ပူပြင်းသောနွေရာသီတွင် အဖြစ်များပါသည်။ ခန္ဓာကိုယ်တွင်း အပူချိန်များ အချိန်မီ မအေးမြနိုင်တော့သည့်တိုင်အောင်၊ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းရှိ အမျိုးမျိုးသော စနစ်များ ကောင်းစွာ အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့ပေ။ မြန်မြန်မကိုင်တွယ်ရင် ပြင်းထန်ပြီး သေတဲ့အထိတောင် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

Heatstroke ဆိုတာဘာလဲ။

Heatstroke ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်က အပူလွန်ကဲတဲ့ အခြေအနေ ပါ ။ ၎င်းကို ခန္ဓာကိုယ်၏ အူတိုင်အပူချိန်မှ တိုင်းတာသည်။ အပူချိန် 40 ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ထက် ပိုနေပါက ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်သည် ပုံမှန်ထက် ပိုပူသည်ဟု ယူဆပါသည်။ အချိန်မီ ဂရုမစိုက်ရင် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေ အမျိုးမျိုးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ မသန်မစွမ်းနဲ့ သေဆုံးနိုင်ခြေရှိပါတယ်။

နွေရာသီမှာ ဘာကြောင့် အပူဒဏ်ခံရတာလဲ။

ခန္ဓာကိုယ်သည် ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် အေးမြစေသည်။ ဒါပေမယ့် အပူဒဏ်ကို ဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေကတော့ –

• ခန္ဓာကိုယ်၏အအေး ပုံမှန်အားဖြင့်၊ ခန္ဓာကိုယ်သည် နှလုံးညှစ်ထုတ်နိုင်စွမ်းကို တိုးမြင့်စေပြီး ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ သွေးစီးဆင်းမှုကို ကောင်းမွန်စေသည်။ အပူကို အရေပြားမှတဆင့် တဖြည်းဖြည်း ဖယ်ထုတ်သည်။ ဒါပေမယ့် ကလေးတွေနဲ့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေမှာ သတိထားရမယ်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အပူသည် အခြားအသက်အရွယ်များနှင့် မတူသောကြောင့်ဖြစ်သည်။
• အချို့သောဆေးဝါးများသောက်သော သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင်ကဲ့သို့သော ချွေးထွက်ခြင်းပြဿနာများ ခန္ဓာကိုယ်တွင်း အပူဓာတ်တွေ ပိုစုပုံလာနိုင်ပါတယ်။ ချွေးထွက်နည်းနိုင်တယ်။ အပူချိန်တက်လာပြီး အပူကို အချိန်မီ မအေးနိုင်တော့တဲ့အခါ အပူဒဏ်ကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
• လေ့ကျင့်ခန်း အရမ်းလုပ်တယ်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်သည် လျင်မြန်စွာ အေးမြနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ၎င်းသည် အပူကို အလွန်အမင်း ထိန်းထားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ Heatstroke နောက်ဆက်တွဲဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

အပူလေဖြတ်ခြင်းရဲ့ လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ။

အပူလေဖြတ်ခြင်း၏ အစောပိုင်းအဆင့်များတွင်၊ အာရုံကြောစနစ်တွင် မူမမှန်မှုများ အပါအဝင် ခန္ဓာကိုယ်၏ အခြားစနစ်များကို မထိခိုက်မီတွင် ဖြစ်ပေါ်သည် –

• အာရုံကြောစနစ် – ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ မူးဝေခြင်း၊ စကားရှုပ်ခြင်း၊ တုံ့ပြန်မှုနှေးကွေးခြင်း၊ ဦးနှောက်ရောင်ရမ်းခြင်း၊ တက်ခြင်း၊ ဦးနှောက်ဆဲလ်များ ပျက်စီးခြင်း။
• နှလုံး- နှလုံးကြွက်သားဆဲလ်များ ထိခိုက်မှု ဖြစ်ပေါ်သည်။ ၎င်းသည် နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်းနှင့် နှလုံးဖောက်ခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။
• အသည်း ၊ ကျောက်ကပ် ၊ အသည်း ချို့ယွင်း တာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ စူးရှသောကျောက်ကပ်ပျက်ကွက်
• အဆုတ်သည် အဆုတ်ရောင်ခြင်းတွင် ပြင်းထန်သော ပြဿနာတစ်ခု ဖြစ်နိုင်ပြီး ပိုက်ထည့်ရန် လိုအပ်သည်။
• သွေး- ပုံမှန်မဟုတ်သော သွေးခဲခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ သွေးကြောပိတ်ခြင်း။ ရွေးရလွယ်တယ်။
• ကြွက်သားတွေ ကြွက်တက်နိုင်တယ်။ ကြွက်သားများ ပျက်စီးခြင်း ဖြစ်ပေါ်ပါသည်။ ကြွက်သားများပြိုကွဲနိုင်ခြေ

ဘယ်သူတွေ အပူဒဏ်ခံနိုင်ခြေရှိလဲ။ 

ကျားမ နှင့် အသက်အရွယ်အားလုံးတွင် လူများသည် အပူလွန်ကဲပြီး အပူလေဖြတ်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည်။ ဒါပေမယ့် အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုတွေ့ရတယ်။ အထူးသတိထားရမည့်အုပ်စုများမှာ အခြားလူများထက် အပူလေဖြတ်နိုင်ခြေပိုများသောကြောင့် ကလေးငယ်များ (အသက် 15 နှစ်အောက်) နှင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများ (အသက် 65 နှစ်အထက်) တို့ဖြစ်သည်။ အပူဒဏ်ကြောင့် အခြားသူများထက် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ ဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများပါသည်။ ဒါကြောင့် ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနဲ့ သက်တောင့်သက်သာရှိတဲ့ အဝတ်အစားတွေကို ၀တ်ဆင်ထားသင့်ပါတယ်။ အရောင်ဖျော့ဖျော့ရှပ်တွေကို ရွေးချယ်ဝတ်ဆင်ပါ။ ရေလုံလောက်စွာသောက်ပါ။ အရမ်းပူတဲ့နေ့တွေမှာ အပြင်ထွက်တာကို ရှောင်ပါ။ ဒါမှမဟုတ် အပြင်မှာ အလုပ်လုပ်ဖို့ လိုအပ်ရင် သင့်လျော်သော အလုပ်ချိန်နှင့် အနားယူချိန်ရှိရမည်။ အပူလေဖြတ်ခြင်း၏ ပုံမှန်မဟုတ်သော လက္ခဏာများကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်ပါ။

ကလေးတွေဟာ တခြားအသက်အရွယ်တွေထက် အပူလေဖြတ်နိုင်ခြေ ဘာကြောင့်ပိုများတာလဲ။

ကလေးများသည် အခြားအသက်အရွယ်များထက် ၎င်းတို့၏ ခန္ဓာကိုယ်အား ပိုမိုတက်ကြွသော အရွယ်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်၏ အပူချိန်သည် လျင်မြန်စွာ မြင့်တက်လာနိုင်သည်။ ထို့အပြင်၊ ကလေး၏ခန္ဓာကိုယ်၏မျက်နှာပြင်ဧရိယာသည်အခြားအသက်အရွယ်များထက်ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါကပိုမိုများပြားသည်။ ပူပြင်းတဲ့နေရောင်နဲ့ ထိတွေ့တဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်က အပူကို ပိုစုပ်ယူနိုင်ပါတယ်။ ကလေး၏ အရေပြားတစ်လျှောက် သွေးလည်ပတ်မှုစနစ်အပါအဝင် အခြားအသက်အရွယ်များထက် လျော့နည်းသွားနိုင်သည်။ ဒါကြောင့် အပူဒဏ်ကို သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။ တခြားအသက်အရွယ်တွေထက် အန္တရာယ်ပိုများတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ အပြုအမူက ရေသောက်တာကို မကြိုက်တဲ့အတွက် ရေဓာတ်ခန်းခြောက်လွယ်ပါတယ်။ ထို့ကြောင့် ကလေးများတွင် အပူဒဏ်ကို အထူးသတိပြုသင့်သည်။

အားကစားသမားများသည် အခြားသူများထက် အပူဒဏ်ခံရနိုင်ခြေ ပိုများပါသလား။

အားကစားသမားများသည် သာမန်လူများထက် ပိုမိုလေ့ကျင့်ကြပြီး ပူပြင်းသောရာသီဥတုကို ပိုမိုခံနိုင်ရည်ရှိကြသည်။ သို့သော် အချို့သောအခြေအနေများတွင် အားကစားသမားများသည် နွေရာသီတွင် ပြင်းထန်လွန်းသော သို့မဟုတ် အကြာကြီးလေ့ကျင့်ကြသည်။ အထူးသဖြင့် နေပူပြင်းချိန်မှာ အပြင်ထွက်လေ့ကျင့်ပါ။ ချွေးအရမ်းထွက်တယ်။ ရေလုံလောက်စွာမသောက်ပါ။ အပူဒဏ်လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။

Heatstroke က လေဖြတ်တာနဲ့ ဘယ်လိုကွာခြားလဲ။

Heatstroke သည် ခန္ဓာကိုယ်တွင်း အပူချိန် အလွန်မြင့်မားခြင်းကြောင့် ဖြစ်ရသည်။ ခန္ဓာကိုယ်၏ အမျိုးမျိုးသော စနစ်များ ပုံမှန်မဟုတ်သော်လည်း လေဖြတ်ခြင်း (Stroke) သည် ဦးနှောက်သွေးလွှတ်ကြောများ တင်းမာခြင်း၊ ပေါက်ပြဲခြင်း၊ ပိတ်ဆို့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အာရုံကြောစနစ်၏ အရေးပေါ် အခြေအနေဖြစ်ပြီး အားနည်းခြင်း၊ ထုံခြင်း၊ ပါးစပ်တွန့်ခြင်း၊ လျှာတောင့်တင်းခြင်း၊ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပြောပါ။ ပုံမှန်မဟုတ်သောဟန်ချက် အပူဒဏ်နှင့် လေဖြတ်ခြင်း နှစ်မျိုးစလုံးသည် အရေးပေါ်ကုသမှု လိုအပ်ပါသည်။ ဒါပေမယ့် ရောဂါရှာဖွေခြင်းနဲ့ ကုသနည်းတွေက ကွဲပြားပါတယ်။

အပူဒဏ်ကို ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ။ 

• အေးမြသောရာသီဥတုတွင် သို့မဟုတ် အရိပ်ထဲတွင်နေရန် ရွေးချယ်ပါ။ 
• နံနက် ၁၁း၀၀ မှ ညနေ ၃း၀၀ အတွင်း အပြင်ထွက်ခြင်း သို့မဟုတ် နေပူထဲတွင် ရှောင်ပါ။ 
• ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနဲ့ သက်တောင့်သက်သာရှိတဲ့ အဝတ်အစားတွေကို ဝတ်ဆင်ပါ။ ချွေးတွေ ကောင်းကောင်းခြောက်တယ်။
• ထီးသုံးခြင်း၊ ဦးထုပ်ဆောင်းခြင်းစသည့် နေရောင်ခြည်ဒဏ်မှ သင့်ခန္ဓာကိုယ်ကို ကာကွယ်ပါ။
• တစ်နေ့တာလုံး ရေလုံလောက်စွာသောက်ပါ။
• ချွေးအရမ်းထွက်ရင် ရေ ဒါမှမဟုတ် အီလက်ထရောနစ်ကို မကြာခဏ သောက်ပေးပါ။ 
• လေ့ကျင့်ခန်း အရမ်းမလုပ်ပါနဲ့။ အထူးသဖြင့် ပူပြင်းတဲ့ရာသီဥတုမှာ မြင့်မားသောစိုထိုင်းဆ သို့မဟုတ် လေဝင်လေထွက် အဆင်မပြေသော နေရာများတွင်၊

အပူဒဏ်အတွက် အခြေခံ ရှေးဦးသူနာပြုနည်းကို ဘယ်လိုပံ့ပိုးမလဲ။ 

အပူရှိန်ရှိသူများ အပူချိန်ကို အမြန်ဆုံး လျှော့ချရန် နည်းလမ်း အမျိုးမျိုးသော ရှုပ်ထွေးမှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေရန် သင်လုပ်ဆောင်ရမည့်အရာ။

• လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်သူတွေ ပူလွန်းရင် ချက်ချင်း အနားယူပါ။ ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်တိုးလာမှုကို လျှော့ချရန်
• အင်္ကျီအထူဝတ်ရင် ကြယ်သီးကို ဖြုတ်လိုက်ပါ။ ဒါမှမဟုတ် ပေါ့ပါးပြီး သက်တောင့်သက်သာရှိတဲ့အဝတ်အစားတွေကို ပြောင်းလိုက်ပါ။ လေဝင်လေထွက်ကောင်းသည်။
• သူတို့ကို အရိပ် သို့မဟုတ် အေးသောအခန်းသို့ အမြန်ဆုံး ခေါ်သွားပါ။ ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန် တိုးလာခြင်းမှ ကာကွယ်ရန်
• ရေအေး (အပူချိန် 8 မှ 14 ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်) သို့မဟုတ် ရေခဲရေ (အပူချိန် 2 မှ 5 ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်) တွင် 10-15 မိနစ်ကြာစိမ်ပါ။
• ရေအေးစိမ်၍မရပါက၊ သင့်ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်ကို လျှော့ချရန် သင့်နဖူး၊ လည်ပင်း၊ ချိုင်းကြားနှင့် ပေါင်ခြံတို့တွင် အေးသောအ၀တ်စကို အသုံးပြုပါ။ ထို့နောက် ဆေးရုံသို့ အမြန်ဆုံး ပို့ဆောင်ခဲ့သည်။
• သတိလစ်နေပါက 1669 သို့မဟုတ် 1724 သို့ ဖုန်းခေါ်ဆို၍ လူနာတင်ယာဉ်ကို အမြန်ဆုံးခေါ်ဆောင်ကာ ဆေးရုံသို့ အမြန်ဆုံးပို့ဆောင်ပါ။

ငါ အပူဒဏ်ခံရရင် ငါ့ခန္ဓာကိုယ်က အရင်က ကြံ့ခိုင်မှု ပြန်ရနိုင်မလား။ 

အကယ်၍ သင့်တွင် အပူလေဖြတ်ခြင်းဖြစ် ပါက ကုသမှုခံယူပြီး ပြီးပြည့်စုံသော ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာသော်လည်း နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်။ အထူးသဖြင့် ဦးနှောက်စနစ်၊ မှတ်ဥာဏ်၊ လမ်းလျှောက်ခြင်း၊ ဟန်ချက်မညီခြင်း၊ အသည်း သို့မဟုတ် ကျောက်ကပ်လုပ်ငန်းဆောင်တာစသည်ဖြင့် ပြဿနာများ ရှိသောကြောင့် ပုံမှန်မဟုတ်သော လက္ခဏာများရှိပါက ဆရာဝန်ထံ အမြန်ပြသသင့်ပါသည်။

အပူဒဏ်ကို အထူးပြုကုသသော ဆရာဝန် 

ဒေါက်တာ ကီရာတီခွန် Wongwai Vanich ဦးနှောက်နှင့်အာရုံကြောရောဂါဗေဒပညာရှင် အရိုးနှင့် ဦးနှောက်ဆေးရုံ 

သင်ကိုယ်တိုင် ရက်ချိန်းယူရန် ဤနေရာကိုနှိပ်ပါ ။

အပူဒဏ်ကို အထူးပြုကုသသော ဆေးရုံများ

ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြောစနစ်စင်တာ အရိုးနှင့် ဦးနှောက်ဆေးရုံ အပူဒဏ်ကို အချိန်မီ ဂရုစိုက်ရန် အသင့်ဖြစ်နေပါပြီ။  ကျွမ်းကျင်ပြီး ခေတ်မီကုသရေးနည်းပညာများဖြင့် ကုသရေးဆိုင်ရာ ဆရာဝန်များ အပါအဝင် အထူးပြုဆရာဝန်များအဖွဲ့ဖြင့်။ ရှင်သန်နိုင်ခြေကို တိုးပွားစေပါသည်။ လူနာများ ပျော်ရွှင်စွာ နေထိုင်နိုင်ပါစေ။