အဝလွန်သူများတွင် အဖြစ်များသည့် အိပ်ရေးမဝသော အိပ်စက်ခြင်း (Obstructive Sleep Apnes; OSA) ဖြင့်ပါလာသော အသက်ရှူလမ်းကြောင်းပိတ်ဆို့ခြင်းကြောင့် ဟောက်ခြင်းအား ကုသခြင်း။ အထူးသဖြင့် အသက်ကြီးတဲ့သူတွေက အန္တရာယ်ပိုများတယ်။ လူနာများသည် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဟောက်ခြင်းပြဿနာရှိတတ်သည်။ ထို့ကြောင့် ပြုပြင်ခြင်း သို့မဟုတ် ကုသမှုသည် ဦးစွာတိကျသောရောဂါရှာဖွေပြီးနောက် ရောဂါ၏အကြောင်းရင်းကိုရှာဖွေရန် လိုအပ်သည်။ ကုသမှုနည်းလမ်းများသည် ခွဲစိတ်မှုမဟုတ်သော နှင့် ခွဲစိတ်မှု နှစ်မျိုးလုံးပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။ ဒါပေမယ့် အဆီအရမ်းများတဲ့သူတွေအားလုံး ဟောက်တတ်ပေမယ့် ပိန်တဲ့သူတွေကလည်း ဟောက်နိုင်ခြေရှိတယ်ဆိုတာ မမေ့သင့်ပါဘူး။
ဟောက်ခြင်းအမျိုးအစားများ
- ပုံမှန် ဟောက်ခြင်း။ ၎င်းသည် လူနာကိုယ်တိုင်အပေါ် ရေရှည်အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိသည်။ ဦးနှောက်ကို ထောက်ပံ့ပေးတဲ့ လည်ပင်းမှာရှိတဲ့ သွေးကြောတွေကို ထူလာစေနိုင်ပါတယ်။ ထို့အပြင်၊ ၎င်းသည် သင့်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိသူများကိုလည်း သက်ရောက်မှုရှိနိုင်သည်။ အထူးသဖြင့် အဖော်နှင့် အိပ်ရန်ခက်ခဲစေသည်။ အိပ်စက်ခြင်းအရည်အသွေးကိုလည်း ထိခိုက်စေနိုင်ပါသည်။
- အန္တရာယ်ရှိသော ဟောက်ခြင်း။ (အိပ်ပျော်နေစဉ် အသက်ရှူကျပ်ခြင်းလည်း ရှိပါသည်။) ဟောက်တတ်သူများသည် ဟောက်တတ်သည့် ကာလများ နှင့် တလှည့်စီ ကျယ်လောင်စွာ ဟောက်တတ်သည့် ကာလများ ရှိတတ်သည်ကို လူအတော်များများ သတိပြုမိကြပေမည်။ ဟောက်တတ်သူများသည် ခဏတာ ဟောက်ခြင်းကို ရပ်သွားပါမည်။ ထိုအချိန်တွင် အသက်ရှုရပ်သွားသည်။ ပြီးတော့ အသက်ရှုရပ်သွားတာကြောင့် သွေးထဲမှာ အောက်ဆီဂျင်အဆင့် ကျသွားတဲ့အခါ၊ ခန္ဓာကိုယ်က ဒီအခြေအနေကို တုံ့ပြန်ဖို့ ယန္တရားတစ်ခုရှိပါတယ်။ ဟောက်သူ၏ အိပ်စက်ခြင်းကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေပြီး နိုးထစေမည်ဖြစ်သည်။ ထိတ်လန့်ခြင်းစတဲ့ လက္ခဏာတွေ ရှိပါလိမ့်မယ်။ သို့မဟုတ် တံတွေးတွင် ရှုရှိုက်ခြင်းကဲ့သို့ လက္ခဏာများ နောက်တော့ သူပြန်လာပြီး ဟောက်ပြန်တယ်။ နောက်ပြီး ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိတယ်။ မကုသပါက နေ့ခင်းဘက်တွင် ပုံမှန်မဟုတ်သော အလွန်အကျွံ အိပ်ငိုက်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ အရည်အချင်းပြည့်မီအောင် စာသင်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့ဘူး။ ကားမောင်းရင်း အိပ်ငိုက်တာက လမ်းမှာ ယာဉ်မတော်တဆမှုတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ထို့အပြင် သွေးတိုးရောဂါကဲ့သို့သော အခြားရောဂါများ ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်မားသည်။ ischemia ကြောင့် စူးရှသော myocardial infarction ပုံမမှန်ခြင်း။ အဆုတ်သွေးတိုးရောဂါ ဦးနှောက်သွေးလွှတ်ကြောရောဂါ
အိပ်စက်ခြင်းစမ်းသပ်ခြင်း (Sleep Lab) သည် ဟောက်ခြင်းအမျိုးအစားကို ခွဲခြားသိမြင်နိုင်ပြီး ရောဂါ၏ပြင်းထန်မှုနှင့် အိပ်ချိန်အသက်ရှူကျပ်မှု မည်မျှရှိသည် သို့မဟုတ် မည်မျှနည်းပါးသည်ကို ပြောပြနိုင်သည်။ ပိုမိုကောင်းမွန်သော ကုသမှုအစီအစဉ်များကို ဆရာဝန်များက ကူညီပေးရန်
ဘယ်သူတွေက Sleep Lab test လုပ်သင့်လဲ။
- အရွယ်ရောက်ပြီးသူများတွင် ရောဂါလက္ခဏာများပေါ်ပေါက်လာသောအခါ Sleep Lab ကို စစ်ဆေးသင့်သည်။
- မနက်အိပ်ရာနိုးရင် မောပန်းနွမ်းနယ်ပြီး လန်းဆန်းမှု မရှိဘူး။
- ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ မူးဝေခြင်း၊ ပုံမှန်အိပ်စက်ရန် လိုအပ်သည်။
- အိပ်ရေးမဝသလို ခံစားရတယ်။ တစ်ညလုံး ကောင်းကောင်းမအိပ်ရသော်လည်း အိပ်မပျော်သလို ခံစားရ၍ စိတ်တိုလွယ်ကာ စိတ်တိုလွယ်သည်။
- နေ့ခင်းဘက်တွင် အလုပ်ဆက်မလုပ်နိုင်တော့ခြင်း၊ ကားမောင်းနေစဉ်၊ စာသင်ခန်းအတွင်း၊ အစည်းအဝေးများတွင်၊ စာဖတ်နေစဉ်၊ ရုပ်ရှင်ကြည့်ခြင်း သို့မဟုတ် တီဗီကြည့်နေစဉ် အိပ်ပျော်သွားသည့်အထိ နေ့ခင်းဘက်အလုပ်တွင် အိပ်ငိုက်ခြင်း ခံစားရခြင်း။
- ချောမွေ့စွာ အိပ်မပျော်ပါ။ အရမ်းဂနာမငြိမ်ဘဲ အိပ်တယ်။
- အိပ်ပျော်နေစဉ် အသက်ရှုကြပ်ခြင်း သို့မဟုတ် အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်း။ တံတွေးတွင် နှာရည်ယိုခြင်းကဲ့သို့ လက္ခဏာများ ရှိနိုင်သည်။
- အသက်ရှုရပ်ပြီး အသက်ရှုကြပ်နေသလိုမျိုး လန့်ဖျပ်သွားခြင်း သို့မဟုတ် အသက်ရှုကြပ်ခြင်း။
- သွေးတိုး အကြောင်းရင်းကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပါဘူး။
- လုပ်ငန်းစွမ်းဆောင်ရည် သို့မဟုတ် ပညာရေးဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်ရည်များ ဆိုးရွားနေပါသည်။ ငိုက်မျဉ်းခြင်း၊ အာရုံစူးစိုက်မှုနည်းပါးခြင်း၊ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှု၊ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးနှင့် မှတ်ဉာဏ်များ ယိုယွင်းလာခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။
- အခြားအကြောင်းမရှိဘဲ ညလယ်တွင် နိုးထခြင်း သို့မဟုတ် အခြားအကြောင်းမရှိဘဲ ညလယ်တွင် ဆီးသွားခြင်း။
- ကလေးများတွင် ရောဂါလက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်လာသောအခါတွင် Sleep Lab ကို စစ်ဆေးသင့်သည်။
- ပုံမှန်မဟုတ်သော အိပ်စက်သည့် အနေအထားရှိသော ကလေးများသည် ၎င်းတို့၏ ဘေး သို့မဟုတ် ဗိုက်ပေါ်တွင် အိပ်စက်ခြင်း ကဲ့သို့သော ပုံမှန်မဟုတ်သော အိပ်စက်ခြင်းမျိုး ရှိသည်။
- တစ်ခုခုကို အချိန်အကြာကြီး အာရုံမစိုက်နိုင်သောကလေးများ (အာရုံစူးစိုက်မှုအားနည်းသောရောဂါ)၊ စိတ်တိုလွယ်ခြင်း၊ သို့မဟုတ် တစ်ချိန်လုံးလုပ်ဆောင်ရန် မတူညီသောလှုပ်ရှားမှုများ ရှိနေသည်။
- ညဘက် ဆီးသွားသောကလေးများ
- ပညာရေးစွမ်းဆောင်ရည် ညံ့ဖျင်းသောကလေးများ ငိုက်မျဉ်းခြင်း၊ အာရုံစူးစိုက်မှု အားနည်းခြင်းကြောင့် ဦးနှောက်နှင့် ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာပြီး မှတ်ဉာဏ်များ ယိုယွင်းလာသည်။
- အိပ်ပျော်သွားသည်ဟု သံသယရှိသော သူတို့၏ အသက် ပထမနှစ်တွင် ကလေးများသည် အသက်ရှူကျပ်သည့် ကာလများ ဖြစ်နိုင်သည်။ ပါးစပ်၊ နှာခေါင်း၊ လည်ချောင်းတွေမှာ မူမမှန်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
- အိပ်နေစဉ် ဟောက်ခြင်း သို့မဟုတ် အသက်ရှူရခက်ခဲသောကလေးများ အာသီးကြီးခြင်းနှင့် adenoids ကဲ့သို့သော အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့်၊ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် လေပြွန်ကျဉ်းသွားခြင်း။