ข้อมูลทั่วไป
โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)
BECAUSE TIME IS BRAIN รู้เร็ว รักษาเร็ว เลี่ยงอัมพาต
ปัจจุบันผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีอายุต่ำกว่า 60 ปีมีจำนวนเพิ่มขึ้น ดังนั้นอายุอาจไม่ได้เป็นตัวบ่งชี้อีกต่อไป จากนี้โรคหลอดเลือดสมองเป็นโรคที่คนทุกวัยควรระวัง เพราะแม้แต่ผู้สูงอายุ คนวัยทำงาน หรือวัยรุ่นก็อาจมีความเสี่ยงเกิดโรคนี้ด้วยสาเหตุที่ต่างกัน
80% เกิดจาก |
|
หลอดเลือดในสมองอุดตัน (Embolic) เกิดจากลิ่มเลือดที่ก่อตัวในเส้นเลือดนอกสมอง เช่น ที่หัวใจ ลอยตามกระแสเลือดไปอุดตันที่หลอดเลือดเล็ก ๆ ในสมอง | |
หลอดเลือดในสมองตีบ (Atherosclerosis) เกิดจากลิ่มเลือดก่อตัวขึ้นจากผนังหลอดเลือดสมองที่มีคราบไขมันเกาะจนแข็ง ทำให้หลอดเลือดสมองตีบแคบลงจนอุดตัน | |
20% เกิดจาก | |
เลือดออกในสมอง (Hemorrhagic) เกิดจากเลือดออกภายในสมอง ซึ่งเลือดที่ไหลออกมา ทำให้เกิดแรงกดเบียดต่อเนื้อสมองและทำลายเนื้อเยื่อสมอง |
ผู้ที่มีความเสี่ยง :
B.E.F.A.S.T.
เมื่อพบอาการใดอาการหนึ่งควรรีบนำส่งโรงพยาบาลทันที
“เวลา” คือปัจจัยสำคัญที่สุดในการรักษาโรคหลอดเลือดสมอง
B – Balance (Loss of Balance) เดินเซ เวียนศีรษะ บ้านหมุนฉับพลัน
E – Eyes (Blurred Vision) ตามัว มองไม่เห็น เห็นภาพซ้อนฉับพลัน
F – Face Dropping ปากเบี้ยว ยิ้มแล้วมุมปากตก ปวดศีรษะรุนแรง ล้มวูบไป
A – Arm Weakness แขนขาอ่อนแรง เดินเซ
S – Speech Difficulty พูดไม่ชัด พูดลำบาก
T – Time To Call นาทีฉุกเฉิน โทรเรียกรถพยาบาล เพื่อนำส่งโดยเร็วที่สุด
หากสังเกตเห็นอาการ BEFAST ควรรีบนำส่งผู้ป่วยให้ถึงมือแพทย์เฉพาะทางด้าน Stroke เพื่อรับการรักษาด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย จะช่วยเพิ่มโอกาสการรอดชีวิตและลดความเสี่ยงในการเป็นอัมพาต
ตัวเลขสำคัญในการรักษาผู้ป่วย Stroke (Magic Number 24 Hrs.)
- มาถึง รพ.ภายใน 4 ชั่วโมงครึ่ง หลังจากพบอาการ แพทย์จะให้ยาสลายลิ่มเลือด rtPA ทางหลอดเลือดดำในคนไข้ที่มีภาวะสมองขาดเลือดจากหลอดเลือดอุดตันขนาดเล็ก และไม่พบภาวะเลือดออกในสมอง จะช่วยให้เลือดไปเลี้ยงสมองได้ทันท่วงที
- มาถึง รพ.ช้ากว่า 4 ชั่วโมงครึ่ง แต่ไม่เกิน 24 ชม. หลังจากพบอาการ และแพทย์วินิจฉัยว่าเซลล์สมองยังไม่ตาย สามารถรักษาโดยการใส่สายสวนหลอดเลือดแดง เพื่อเปิดหลอดเลือดที่อุดตันขนาดใหญ่ โดยไม่ต้องผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะ
Source: American Heart Asssociation | American Stroke Asssociation
Published: Jan.24, 2018
Download: คู่มือการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง part 1 (.pdf)
Download: คู่มือการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง part 2 (.pdf)